ဗုဒၶဆုိတာ

ေယရူခရစ္ေတာ္မေပါ္မွီ နွစ္ေပါင္း၅၆၃ ခုနွစ္တြင္ အိႏၵိယနဳိင္ငံေျမာက္ပုိင္း ဘုရင္မိသားစုမွ ေမြးဖြားလာ သူျဖစ္သည္။သူသည္ စည္းစိမ္ဥစၥာ အေခြ်အရံမ်ားစြာနွင့္ က်န္းမာခ်မ္းသာစြာ လူလားေျမာက္ခဲ့သည္။ သူ၏ ဖခင္သည္ သူအားသူလုိပင္ တုိင္ျပည္အုပ္ခ်ုပ္မင္းလုပ္ေစခ်င္ခဲ့သည္။ သူအားပစၥည္းဥစၥာအေခြ်အရံေျမာက္ မ်ားစြာျဖင့္ ေပ်ာ္ရြင္ေအာင္ေနေစခဲ့သည္။
ေနာက္ပုိင္းတြင္ စည္းစိမ္ဥစၥာနွင့္ အေခြ်အရံ အေဆာင္အေယာင္မ်ားသည္ ေပ်ာ္ရြင္မူ ျငိမ္းခ်မ္းမူကုိ အမွန္တကယ္မေပးနဳိင္ေၾကာင္း တေျဖးေျဖး သေဘာေပါက္လာခဲ့သည္။သူပတ္ဝန္းက်င္ရွိလူမ်ား၏ ဒုကၡမ်ားစြာ တုိ့ကုိေတြ့ျမင္ခဲ့သည္။တစ္ခါတြင္ ဥယာဥ္သုိ့အပန္းေျဖသြားစဥ္ သူအုိ သူနာ သူေသ ရဟန္းဟူေသာ နိမိတ္ေလးပါးထင္လာပါတယ္။သူလဲ ထုိနိမိတ္မ်ားကဲ့သုိ့ အုိျခင္း နာျခင္း ေသျခင္းမ်ားျဖစ္ရအုန္းမည္။ရဟန္း ဟုေသာနိမိတ္သည္သာ သူအား အုိျခင္း နာျခင္း ေသျခင္းမွကင္းလြတ္ေအာင္လုပ္ေပးနဳိင္လိမ့္မည္ဟု သူစိတ္ တြင္ထင္ျမင္ခဲ့သည္။ွ
ထုိအခ်က္တုိ့က သူအား လူတုိ့ကုိအမွန္တကယ္ ေပ်ာ္ရြင္ေစနဳိင္သည့္ ျငိမ္းခ်မ္းမူကုိ ရေစနဳိင္သည့္ လြတ္ေျမာက္မူကုိ ရွာေဖြရန္ ဆႏၵျပင္းျပခဲ့သည္။ထုိေၾကာင့္အသက္၂၉ နွစ္အရြယ္တြင္ ခ်စ္လွစြာေသာ ဇနီးနွင့္ ေမြးကာစ သားငယ္ကုိထားခဲ့ကာ အမွန္တရားကုိရွာေဖြရန္ အုိျခင္းနာျခင္းေသျခင္းကင္းရာကုိ ရွာေဖြရန္ နန္းေတာ္မွ ညအခ်ိန္တြင္ ထြက္ခြာခဲ့သည္။
သူသည္ ထုိေခတ္အခါက ထိပ္သီးဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ဆရာၾကီးမ်ားထံတြင္ နည္းခံကာ က်င့္ၾကံ ၾကုိးကုတ္အားထုတ္ခဲ့သည္။ထုိသူတုိ့ရေသာအသိညာဏ္ကုိရေသာ္လည္း ထုိအသိနွင့္အက်င့္မ်ားသည္ လြတ္ ေျမာက္ရာအစစ္မဟုတ္ေသးေၾကာင္းနားလည္သေဘာေပါက္ခဲ့သည္။
လူအမ်ားအဘယ့္ေၾကာင့္ဆင္းရဲဒုကၡျဖစ္ရသည္ အဘယ္သုိ့ေသာအေၾကာင္းေၾကာင့္ဆင္းရဒုကၡျဖစ္ လာရသည္ အဘယ္သုိ့ေသာနည္းလမ္းျဖင့္ ထုိဆင္းရဲဒုကၡတုိ့မွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္လုပ္ေဆာင္နဳိင္သည့္ကုိ ထုိဆရာၾကီးမ်ားသင္ျပမေပးနဳိင္ၾကေပ။ထုိဆရာၾကီးမ်ားကုိ ဖဲခြာ၍ ဆင္းရဲျခင္းအေပါင္းမွ လြတ္ေျမာက္ရန္ ၆ နွစ္တုိင္တုိင္ ျပင္းထန္စြာ ရွာေဖြအားထုတ္ခဲ့သည္။
သူေလာက္ျပင္းထန္ေသာအားထုတ္မူမ်ုိးကုိ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွက်င့္နဳိင္မည္မဟုတ္ေခ်။ထုုိ သုိ့ျပငိ္းထန္ေသာအက်င့္ျဖင့္ လြတ္ေျမာက္မူကုိမရရွိမွန္ သေဘာေပါက္ေသာေၾကာင့္ အလယ္အလတ္လမ္းစဥ္ ဟုေခါ္ေသာက်င့္စဥ္ကုိ ေျပာင္းလဲက်င့္ၾကံခဲ့သည္။သူသည္အစားအစာတုိ့ကုိမွ်တေအာင္စားကာ ရာသိီဥတု စိတ္တုိ့ကုိမ်ွစြာထားကာ အားထုတ္လုိက္ေသာအခါ ဆင္းရဲအေပါင္းမွလြတ္ေျမာက္ေသာအက်င့္ အသိညာဏ္ တုိကုိ့ရရွိခဲ့သည္။ထုိအခ်ိန္မ၍ သူအား ဗုဒၶ(Buddha) အရာအားလုံးကုိအမွန္အတုိင္းသိျမင္သူ ဟု သတ္မွတ္ ေခၚတြင္ခဲ့ၾကသည္။
သူသည္ ၃၆ နွစ္အရြယ္တြင္ လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္းအမွန္တရားကုိ ရွာေဖြေတြ့ရွိခဲ့သည္၊ေနာက္ထပ္ အသက္၄၅နွစ္ အသက္ရွင္ေနထုိင္ခဲ့သည္။သူသည္ သူသိ၇ွိရရွိခဲ့ေသာ လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္းအမွန္တရားတုိ့ကုိ အျခားသူတုိ့အားလည္း ရေစျခင္းသည္။ထုိေၾကာင့္ ၄၅နွစ္အတြင္းသူသိခဲ့ေသာ အမွန္တရားလြတ္ေျမာက္ ေၾကာင္းတရားတုိ့ကုိ ေန့ညမနား သင္ၾကား ေဟာေတာ္မူခဲ့သည္။
သူ၏ ေမတၱာ ေစတနာ ဂရုဏာတုိ့ေၾကာင့္မ်ားစြာေသာလူတုိ့သည္ သူေနာက္လုိက္ ေနာက္ပါမ်ားျဖစ္ ကုန္ၾကသည္။လူမ်ားစြာတုိ့သည္လည္းသူကဲ့သုိ့ အမွန္တရားကုိသိနားလည္ခဲ့ၾကသည္။ အသက္ရွစ္ဆယ္ျပည့္
ေသာအခါတြင္ အိုမင္းရ်္မက်န္းမမာျဖစ္လာခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္မွာပင္ ၾကည္ညိုဖြယ္အဆင္းသငွာန္ရွိရ်္ ၾကည္
လင္ေအးခ်မ္းဆဲပင္ျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံဳးတြင္ သူသည္ လြတ္ေျမာက္ရာသုိ့ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ သူ့အားမွီခိုအားထားသူတို့အားလည္း လြတ္ေျမာက္ရာသို့ ေရာက္ေစခဲ့သည္။ ဆင္းရဲအေပါင္းမွ လြတ္ေျမာက္ရာ
လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္း နိဗၺာန္သို့ ေရာက္ရာေရာက္ေၾကာင္း တရားေပါင္းမ်ားစြာကိုလည္း သူ၏ကိုစား ခ်န္ထားခဲ့
သည္။ နွစ္ေပါင္း၂၅၀၀ ေက်ာ္သည္ထိပင္ သူရွာေဖြေတြ့ရွိေသာ ဆင္းရဲဒုကၡမွ လြတ္ေျမာက္ရာ လြတ္ေျမာက္
ေၾကာင္း အမွန္တရားတို့သည္ မွန္ဆဲမွန္လတံ့ျဖစ္ေနဦးမည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။
လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္းအမွန္တရား၄ပါး
၁) ဒုကၡသစၥာ - The Noble True Of Suffering ေမြးဖြားျခင္းဆင္းရဲမွဳ ၊ အုိရျခင္းဆင္းရဲမွဳ ၊ နာရျခင္းဆင္းရဲမွဳ ၊ ေသရျခင္းဆင္းရဲမွဳ၊ ၀မ္းနဲပူပင္ရျခင္း နာၾကည္းရျခင္း ေၾကကြဲရျခင္း ဆင္းရဲျခင္းနွင့္ လိုခ်င္ေတာင့္တရ်္ မရျခင္းဆင္းရဲျခင္းဆိုျပီး ဆင္းရဲျခင္းအေၾကာင္းတရား၅မ်ိဳးကို ဒုကၡသစၥာဟုေခၚပါသည္။
၂) သမုဒယသစၥာ - The Noble True of the Origin of Suffering ဆင္းရဲျခင္း၏အေၾကာင္း ျဖစ္ေသာ တက္မက္တြယ္တာမွဳသည္ အမွန္တရားတခုပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသေဘာတရားသည္ ဆင္းရဲျခင္းကိုအမွန္တကယ္ျဖစ္ေစသည္ဟု ဆိုျပီး ဗုဒၶကထုတ္ေဖာ္ ေဟာၾကားေတာ္မွုခဲ့သည္။ ဘ၀အသစ္၌
တဖန္ျဖစ္ရန္ တက္မက္တြယ္တာျခင္း တဏွာေလာဘနွင့္ ယွဥ္၍ျဖစ္ေစ ရာဂနွင့္ယွဥ္၍ျဖစ္ေစ တက္မက္တြယ္တာျခင္းမ်ိဳးတုိ့သည္ သမုဒယသစၥာဟူေသာ အမွန္တရားျဖစ္သည္။
၃) နိေယာဒသစၥာ - The Noble True of Cessation of Suffering ဒုကၡအေပါင္း၏ခ်ဳပ္ျငိမ္းရာျဖစ္
ေသာ သိအပ္ျမင္အပ္ေသာအမွန္တရားကိုေခၚပါသည္။ တဏွာေလာဘကို ပယ္စြန့္နို္င္ရာအတြက္ ျဖတ္ေတာက္
နိုင္ရန္အတြက္ သိျမင္အားထုတ္ေသာ အမွန္တရားကိုေခၚပါသည္း
၄) မဂၢသစၥာ - The Noble True of the Path Leading to the Cessation ဒုကၡ၏ခ်ဳပ္ျငိမ္းရာ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းအက်င့္ကိုဆုိလိုသည္။ တနည္းအားျဖင့္ဆိုရလွ်င္ ၃၁ ဘံုမွလြတ္ေျမာင္ေၾကာင္း အမွန္တရား အက်င့္လမ္းပင္ျဖစ္သည္။
လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္းအက်င့္ ၈ပါး
Right view ေကာင္းစြာသိျမင္ျခင္း
Right thought ေကာင္းစြာၾကံစဥ္ျခင္း
Right Speech ေကာင္းစြာေျပာဆိုျခင္း
Right Action ေကာင္းစြာျပုမူေနထိုင္ျခင္း
Right Living hood ေကာင္းစြာအသက္ေမြးျခင္း
Right Affect ေကာင္းစြာအားထုတ္ျခင္း
Right Mindfulness ေကာင္းစြာေအာက္ေမ့ျခင္းနဲ့
Right Concentration ေကာင္းစြာတည္ၾကည္ျခင္းတို့ျဖစ္သည္။
ဗုဒၶသည္ မဂၢ၈ပါးအက်င့္တရားကို အလယ္အလတ္လမ္းစဥ္ဟု ထုတ္ေဖာ္ညြန္ၾကား ေဟာၾကားခဲ့သည္။ ထို့ျပင္ အစြန္းေရာက္အက်င့္တရားမ်ားကိုလည္း ေရွာင္ရွားရန္ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။
အစြန္းေရာက္အက်င့္တို့ဆုိသည္မွာ
က) ေလာကၾကီး၏ သာယာမွဳမ်ားတြင္ ေပ်ာ္ေမြ့ျပီး ဆင္းရဲဒုကၡကို ေမ့ေလ်ာ့ကာ လြတ္ေျမာက္ရာ လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္းကို ေမ့ေလ်ာ့ေနျခင္းဟုဆိုေသာ အက်င့္ျဖစ္သည္။ဗုဒၶသည္ နန္းေတာ္ထဲတြင္ေနစဥ္က
အေျခြအရံ အသင္းအပင္း စည္းစိမ္ဥစၥာအမ်ားအျပားျဖင့္ ေပ်ာ္ေမြ့စြာ ေနခဲ့သည္။ ထိုသာယာမွဳ ေပ်ာ္ရြွင္ျခင္းတို့သည္ တကယ့္သာယာမွဳ ေပ်ာ္ရြွင္မွဳ မဟုတ္ဟု သူကိုတိုင္သိရွိနားလည္ခဲ့သည္။
ခ) မိမိကိုယ္ကို မိမိအလြန္အၾကဴး ညွင္းပန္းနွိပ္စက္ျပီး ဆင္းရဲဒုကၡမွ လြတ္ေျမာင္နိုင္ရန္ ၾကိုးစားအားထုတ္ျခင္းဆိုသည့္ အဖက္စြန္းေရာက္အက်င့္ျဖစ္သည္။ ထုိအက်င့္ကို ဗုဒၶသည္ ထိုေခတ္ထိအခါက အလြန္အၾကဴး က်င့္သူတို့ထက္ ထူးထူးကဲကဲသာလြန္ကာ အသက္ကို ပဓာနမထားပဲ က်င့္ၾကံခဲ့သည္။ ထိုသုိ့က်င့္ၾကံခဲ့ေသာ္လည္း ဆင္းရဲျခင္းမွ လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္း အက်င့္ မဟုတ္ဘူးဆိုသည္ကို သိရွိ သေဘာေပါက္ခဲ့သည္။
ထို့ေၾကာင့္ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္ ထိုးထြင္းသိျမင္ခဲ့ေသာ အလယ္အလတ္လမ္းစဥ္ဟုဆိုအပ္ေသာ မဇၥ်ိမပဋိပဒါ လမ္းစဥ္ကို က်င့္ၾကံၾကိုးကုတ္အားထုတ္ျခင္းျဖင့္ ေအးခ်မ္းမွဳအစစ္ ေပ်ာ္ရြွင္မွုအစစ္တို့ကို ရယူခံ
စားၾကပါစို့ဟု တိုက္တြန္းေရးသားအပ္ပါသည္။

ေမတၱာျဖင့္
ဓမၼအလင္းေရာင္ ဆရာေတာ္